ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว กฎกระทรวง “การผลิตสุรา พ.ศ. 2568” ปรับปรุงหลักเกณฑ์-เงื่อนไข ส่งเสริมขีดความสามารถแข่งขันทางการค้า ขยายโอกาส-ลดข้อจำกัดในการเข้าสู่ธุรกิจของรายย่อย
วันที่ 2 ธันวาคม 2568 เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่กฎกระทรวง การผลิตสุรา พ.ศ. 2568 ลงนามโดย นายเอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ให้ำว้ ณ วันที่ 2 ธันวาคม 2568 อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 5 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2560 และมาตรา 153 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2560 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. 2568 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังออกกฎกระทรวงไว้ดังต่อไปนี้ โดยขอยกมาบางส่วน อาทิ
ข้อ 1 ให้ยกเลิกกฎกระทรวงการผลิตสุรา พ.ศ. 2565
ข้อ 2 ในกฎกระทรวงนี้
“ผลิตสุราเพื่อการค้า” หมายความว่า ผลิตสุราโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขาย แลกเปลี่ยนหรือเพื่อการอื่นใด โดยได้รับประโยชน์ตอบแทน และให้หมายความรวมถึงผลิตสุราที่มีปริมาณเกิน 200 ลิตรต่อปีด้วย
“ผลิตสุราที่มิใช่เพื่อการค้า” หมายความว่า ผลิตสุราที่มีปริมาณไม่เกิน 200 ลิตรต่อปี และมิได้มีวัตถุประสงค์เพื่อการใดๆ ที่ได้รับประโยชน์ตอบแทน
ข้อ 9 ในกรณีที่คำขอรับใบอนุญาต รวมทั้งข้อมูล เอกสาร และหลักฐานถูกต้องและครบถ้วน และปรากฏข้อมูลว่าสถานที่ที่จะใช้ผลิตสุรามีพื้นที่เพียงพอที่จะผลิตสุราโดยไม่ก่อให้เกิด อันตรายหรืออาจก่อเหตุเดือดร้อนรำคาญแก่ผู้อื่น และมิใช่สถานที่ผลิตสุราของผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรารายอื่น ให้อธิบดีพิจารณาคำขอรับใบอนุญาตให้แล้วเสร็จภายใน 15 วันนับแต่วันที่ได้รับคำขอรับใบอนุญาต ข้อมูล เอกสาร และหลักฐานที่ถูกต้องและครบถ้วน
...
ในกรณีที่อธิบดีมีคำสั่งอนุญาต ให้แจ้งให้ผู้ยื่นคำขอรับใบอนุญาตทราบภายใน 7 วัน นับแต่วันที่มีคำสั่งอนุญาต และให้มาชำระค่าธรรมเนียมใบอนุญาตภายในระยะเวลาที่กำหนดหากผู้ยื่นคำขอรับใบอนุญาตไม่ชำระค่าธรรมเนียมภายในระยะเวลาที่กำหนด ให้ถือว่าผู้ยื่นคำขอรับใบอนุญาตไม่ประสงค์จะขอรับใบอนุญาตต่อไป และให้เจ้าพนักงานสรรพสามิตจำหน่ายเรื่องออกจากสารบบ
ในกรณีที่อธิบดีมีคำสังไม่อนุญาต ให้แจ้งให้ผู้ยื่นคำขอรับใบอนุญาตทราบภายใน 7 วัน นับแต่วันที่มีคำสั่งไม่อนุญาต พร้อมด้วยเหตุผลและสิทธิอุทธรณ์
ข้อ 10 ในการออกใบอนุญาตผลิตสุราที่มิใช่เพื่อการค้า อธิบดีจะกำหนดเงื่อนไขให้ผู้ได้รับใบอนุญาตต้องปฏิบัติไว้ในใบอนุญาตด้วยก็ได้ โดยอย่างน้อยต้องกำหนดให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราที่เป็นไปตามคุณภาพและมาตรฐานตามที่อธิบดีประกาศกำหนด
ข้อ 11 ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้า แบ่งออกได้ ดังต่อไปนี้
(1) ใบอนุญาตผลิตสุราแช่ชนิดเบียร์ ประเภทที่ 1 ประเภทที่ 2 หรือประเภทที่ 3
(2) ใบอนุญาตผลิตสุราแช่ที่มิใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ ประเภทที่ 1 ประเภทที่ 2 หรือประเภทที่ 3
(3) ใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาว ประเภทที่ 1 ประเภทที่ 2 หรือประเภทที่ 3
(4) ใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราผสม ชนิดสุราปรุงพิเศษ ชนิดสุราพิเศษ และชนิดสุรากลั่นอื่นที่มิใช่ชนิดสุราขาวและชนิดสุราสามทับ ประเภทที่ 1 หรือประเภทที่ 2
(5) ใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับที่ผลิตเพื่อขายในราชอาณาจักร
(6) ใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับที่ผลิตเพื่อส่งออกไปนอกราชอาณาจักร
(7) ใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับที่ผลิตเพื่อนำไปใช้ในการผลิตน้ำมันเชื้อเพลิงและการประกอบกิจการอุตสาหกรรม
ข้อ 12 ผู้ใดประสงค์จะผลิตสุราเพื่อการค้า ให้ยื่นคำขอรับใบอนุญาตต่ออธิบดี พร้อมทั้งเอกสารหรือหลักฐานตามที่ระบุไว้ในแบบคำขอรับใบอนุญาต โดยอย่างน้อยต้องมีรายละเอียด ดังต่อไปนี้
(1) เลขทะเบียนสหกรณ์หรือกลุ่มเกษตรกร เลขทะเบียนวิสาหกิจชุมชน เลขทะเบียนองค์กรเกษตรกร เลขทะเบียนนิติบุคคล หรือชื่อรัฐวิสาหกิจของผู้ยื่นคำขอรับใบอนุญาต
(2) รายละเอียดเกี่ยวกับโรงอุตสาหกรรมผลิตสุราที่ขอรับใบอนุญาต
(3) แผนที่หรือพิกัดแสดงที่ตั้งของสถานที่ที่จะใช้ผลิตสุรา
(4) รายละเอียดของเครื่องกลั่นสำหรับผลิตสุรา ชนิดสุราที่จะผลิต ส่วนผสมหรือส่วนประกอบที่ใช้ในการผลิต ขั้นตอนการผลิต และปริมาณการผลิต
(5) คำยินยอมให้อธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายเข้าถึงข้อมูลตาม (1) เพื่อประโยชน์ในการตรวจสอบ
บทเฉพาะกาล
ข้อ 38 คำขอรับใบอนุญาตผลิตสุราที่ได้ยื่นไว้ตามกฎกระทรวงการผลิตสุรา พ.ศ. 2565 ในวันก่อนวันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับและยังอยู่ในระหว่างการพิจารณา ให้ถือว่าเป็นคำขอรับใบอนุญาตผลิตสุราตามกฎกระทรวงนี้ และให้พิจารณาตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวงนี้
ในกรณีที่คำขอรับใบอนุญาตที่ยื่นไว้ตามวรรคหนึ่ง รวมทั้งข้อมูล เอกสาร และหลักฐาน ที่ยื่นพร้อมคำขอรับใบอนุญาตดังกล่าวแตกต่างไปจากที่กำหนดในกฎกระทรวงนี้ ให้อธิบดีมีอำนาจสั่งให้แก้ไขเพิ่มเติมได้ตามความจำเป็นเพื่อให้การเป็นไปตามกฎกระทรวงนี้
ข้อ 39 ใบอนุญาตผลิตสุราที่ออกตามกฎกระทรวงการผลิตสุรา พ.ศ. 2565 ดังต่อไปนี้ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราตามกฎกระทรวงนี้ และให้ใช้ได้ต่อไปจนกว่าใบอนุญาตนั้นจะสิ้นอายุ
(1) ใบอนุญาตผลิตสุราที่มิใช่เพื่อการค้า ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราที่มิใช่เพื่อการค้า
(2) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราแช่ชนิดเบียร์ประเภทที่ไม่ได้ผลิตเพื่อขาย ณ สถานที่ผลิต ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราแช่ชนิดเบียร์ ประเภทที่ 1
(3) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราแช่ชนิดเบียร์ประเภทผลิตเพื่อขาย ณ สถานที่ผลิต ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราแช่ชนิดเบียร์ ประเภทที่ 3
(4) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราแช่อื่นที่ไม่ใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ที่ไม่ได้ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดเล็กและโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดกลาง ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราแช่ที่มใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ ประเภทที่ 1
(5) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราแช่อื่นที่ไม่ใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ที่ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดกลาง ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราแช่ที่มิใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ ประเภทที่ ๒
(6) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราแช่อื่นที่ไม่ใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ที่ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดเล็ก ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุราแช่ที่มิใช่สุราแช่ชนิดเบียร์ประเภทที่ 3
(7) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาว ที่ไม่ได้ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดเล็กและโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดกลาง ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาว ประเภทที่ 1
(8) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาว ที่ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดกลาง ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรกลั่นชนิดสุราขาว ประเภทที่ 2
(9) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาว ที่ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดเล็ก ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาว ประเภทที่ 3
(10) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราผสมชนิดสุราปรุงพิเศษ และชนิดสุราพิเศษ ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราผสม ชนิดสุรารุงพิเศษชนิดสุราพิเศษ และชนิดสุรากลั่นอื่นที่มีใช่ชนิดสุราขาว และชนิดสุราสามทับ ประเภทที่ 1
(11) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับ ที่ผลิตเพื่อขายในราชอาณาจักร ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับที่ผลิตเพื่อขายในราชอาณาจักร
(12) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับ ที่ผลิตเพื่อส่งออกไปนอกราชอาณาจักร ให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับที่ผลิตเพื่อส่งออกไปนอกราชอาณาจักร
(13) ใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าที่ออกให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดเอทานอลให้ถือว่าเป็นใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราสามทับที่ผลิตเพื่อนำไปใช้ในการผลิตน้ำมันเชื้อเพลิงและการประกอบกิจการอุตสาหกรรม
ในกรณีผู้ได้รับใบอนุญาตผลิตสุราตามวรรคหนึ่งผู้ใดประสงค์จะผลิตสุราต่อเนื่องจากระยะเวลาที่กำหนดไว้ในใบอนุญาต ให้ยื่นคำขอรับใบอนุญาตผลิตสุราภายใน 90 วันก่อนวันที่ใบอนุญาตจะสิ้นอายุและให้พิจารณาตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวงนี้
สำหรับเหตุผลในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่เป็นการสมควรปรับปรุงหลักเกณฑ์วิธีการ และเงื่อนไขในการขออนุญาตผลิตสุราให้สอดคล้องกับมาตรา 153 แห่งพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2560 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2568 เพื่อส่งเสริมขีดความสามารถในการแข่งขันทางการค้า รวมทั้งขยายโอกาสและลดข้อจำกัดในการเข้าสู่ธุรกิจของผู้ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการผลิตสุรา โดยคำนึงถึงมาตรฐานการผลิตสุราเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม และยังคงไว้ซึ่งหลักการสำคัญในเชิงประโยชน์ของรัฐที่มีเป้าประสงค์ให้การบริหารการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตสินค้าสุราเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ จึงจำเป็นต้องออกกฎกระทรวง
(อ่านฉบับเต็ม กฎกระทรวงการผลิตสุรา พ.ศ. 2568)
ขณะเดียวกัน ราชกิจจานุเบกษายังได้เผยแพร่ กฎกระทรวง กำหนดค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมการอนุญาตตามกฎหมายว่าด้วยสรรพสามิต (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2568 และกฎกระทรวง กำหนดชนิดและลักษณะของแสตมป์สรรพสามิตและเครื่องหมายแสดงการเสียภาษีของทางราชการ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2568 ด้วย