รัฐสภาผ่านสูตร 20 หยิบ 1 เลือก กมธ.ร่าง รธน. “ชลน่าน” ชี้ช่องครอบงำ เสนอต้องได้เสียงฝ่ายค้าน-สว. หนุน

วันที่ 10 ธันวาคม 2568  ในการประชุมรัฐสภาเพื่อพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม วาระสอง ได้เข้าสู่การพิจารณามาตราสำคัญว่าด้วยวิธีการได้มาของคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ยกร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งกำหนดให้รัฐสภาคัดเลือกด้วย "สูตร 20 หยิบ 1" (สมาชิกรัฐสภารวมกลุ่มกัน 20 คน เสนอ กมธ.ร่างฯ ได้ 1 คน และถือว่าได้รับเลือกโดยไม่มีการลงมติ)

นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว สส.น่าน พรรคเพื่อไทย ในฐานะกรรมาธิการเสียงข้างน้อย อภิปรายทักท้วงว่า วิธีการ "20 หยิบ 1" ไม่สามารถป้องกันการครอบงำหรือการจัดตั้งได้ เนื่องจากสูตรดังกล่าวขัดแย้งกับหลักการ "รัฐสภาคัดเลือก" ที่ควรต้องผ่านมติของที่ประชุมร่วม

นพ.ชลน่านจึงเสนอทางแก้ไขว่า หลังจากรัฐสภาได้รายชื่อผู้สมัครแล้ว ต้องให้รัฐสภาออกเสียงลงคะแนนด้วยวิธีขานชื่อ โดยผู้ที่ได้รับเลือกต้องได้เสียงเกินกึ่งหนึ่ง และต้องมีเสียงเห็นชอบจาก ฝ่ายค้าน 20% ของจำนวนฝ่ายค้านที่มีอยู่ และได้เสียงเห็นชอบจาก ส.ว. ไม่น้อยกว่า 1 ใน 5 (40 คน) เพื่อให้เกิดความเห็นร่วมจากหลายฝ่ายและป้องกันการผูกขาด

ขณะที่นายพริษฐ์ วัชรสินธุ สส.พรรคประชาชน ในฐานะกรรมาธิการเสียงข้างมาก ชี้แจงว่า สูตร 20 หยิบ 1 เป็นการกำหนดสัดส่วนที่สะท้อนความหลากหลายและ ป้องกันการผูกขาดกินรวบ โดยสีใดสีหนึ่งได้ดีกว่าวิธีอื่น ๆ และถือเป็นความรับผิดชอบทางการเมืองของสมาชิกรัฐสภา

ท้ายที่สุด ที่ประชุมรัฐสภาได้ลงมติ เห็นชอบตามมติของ กมธ.เสียงข้างมาก ให้ใช้สูตร 20 หยิบ 1 ในการคัดเลือก กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญด้วยคะแนนเห็นด้วย 405 เสียง ไม่เห็นด้วย 91 เสียง งดออกเสียง 10 เสียง ไม่ออกเสียง 2 เสียง 

...